Συνέντευξη στο Δημήτρη Τσουκαλά
Ποια είναι η εικόνα που έχει ο ΣΕΛΠΕ όσον αφορά την πρώτη Κυριακή προαιρετικής λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων, στις 3 Νοεμβρίου;
Όσον αφορά τα αποτελέσματα από την πρώτη Κυριακή προαιρετικής λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων στις 3 Νοεμβρίου η πρώτη αποτίμηση μιλάει για μεσοσταθμική αύξηση του τζίρου των καταστημάτων από 30% έως 100% συγκρινόμενα με στοιχεία της αντίστοιχης περσινής περιόδου. Πήραμε σαν βαθμίδα ελέγχου το Σάββατο της προηγούμενης χρονιάς καθώς δεν είχαμε λειτουργία καταστημάτων τις Κυριακές και το συγκρίναμε με το Σαββατοκύριακο που πέρασε.
Η διαφορά λοιπόν που προκύπτει είναι 30% θετικότερη. Και θα πρέπει να σημειωθεί πως από αυτή την αύξηση, μοναδική εξαίρεση υπήρξαν τα σουπερμάρκετ τα οποία την Κυριακή κατέγραψαν το 1/3 του τζίρου μίας καθημερινής ημέρας. Και αυτό όμως έχει λογική εξήγηση καθώς ο καιρός ήταν καλός και οι καταναλωτές επέλεξαν άλλου τύπου αγορές. Ακόμα και στις περιοχές που υπήρξαν προβλήματα, όπως η Πάτρα και το Ηράκλειο, πάρα πολλά μαγαζιά μελών μας πήγαν πολύ καλά - οι περισσότεροι είχαν αύξηση μεγαλύτερη του 50%.
Όπως σημειώνεται και στη σχετική ανακοίνωση του ΣΕΛΠΕ, τη συγκεκριμένη Κυριακή ενισχύθηκε η επισκεψιμότητα, ενώ το κλίμα αισιοδοξίας που κυριάρχησε στην αγορά γέννησε προσδοκίες και συμπαρέσυρε σε θετικές σκέψεις. Είστε αισιόδοξος για τη συνέχεια όσον αφορά το μέτρο;
Πραγματικά είδαμε ότι υπήρξε μια μεγάλη αύξηση της επισκεψιμότητας. Θεωρούμε γενικά ότι είναι μια αισιόδοξη κατάσταση απέναντι στην «κακομοιριά» της καθημερινότητας που ζούμε. Είμαστε απόλυτα αισιόδοξοι για τη συνέχεια. Δυστυχώς μέχρι να χτίσουμε βιομηχανίες, βιοτεχνίες ή ό,τι άλλο, το οικονομικό «γύρισμα» θα γίνεται μέσω του εμπορίου και ο μεγάλος του στόχος είναι να αναπτύξει έτσι τις δομές του ώστε να μπορέσουμε να εξυπηρετήσουμε τουρίστες, οι οποίοι θα αφήσουν μεγαλύτερα κέρδη στις επιχειρήσεις. Γιατί σήμερα αυτό που ζούμε επί της ουσίας είναι η σημαντική μείωση της «πίτας» στην αγορά.
Είναι επίσης πρωτόγνωρο το στοιχείο πως πλέον υπάρχει αλλαγή μεριδίων στην αγορά χωρίς δαπάνη. Παλαιότερα, για να πάρει μία επιχείρηση μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς θα έπρεπε να καταβάλει σημαντικά κεφάλαια είτε σε διαφήμιση είτε σε προσφορές είτε σε αναδιοργάνωση. Σήμερα τα μερίδια αλλάζουν διαρκώς, καθώς επιχειρήσεις και μάλιστα σημαντικές δεν αντέχουν και είτε αποχωρούν είτε κλείνουν. Μοιραία λοιπόν όσο η «πίτα» μικραίνει, αδήριτος ανάγκη είναι η αγορά να μεγαλώσει. Με τις παρούσες συνθήκες δεν μπορεί η αγορά να μεγαλώσει εσωτερικά.
Άρα το μέτρο της λειτουργίας των καταστημάτων τις Κυριακές είναι κυρίως προσανατολισμένο στον τουρισμό;
Πρέπει να είναι! Δεν είναι όμως, δυστυχώς. Φανταστείτε πως τα κρουαζιερόπλοια που υπολογίζεται πως θα έρθουν το 2015, είναι περισσότερα από τα πλοία που βρίσκονται στο λιμάνι. Όλος αυτός ο κόσμος δεν είναι δυνατό να περιμένει κάτω από την Ακρόπολη μέσα στον ήλιο. Ο τουριστικός όγκος θα πρέπει να διοχετεύεται μέσα στις πόλεις, να «ξοδεύει» το χρόνο του και τα λεφτά του με ευχαρίστηση και μετά να πηγαίνει στην Ακρόπολη π.χ. Είναι επίσης λογικό πως όταν ο πελάτης κυκλοφορεί, αναζητά και τον καλύτερο δυνατό συνδυασμό ποιότητας και τιμής στα προϊόντα που θα αγοράσει. Μοιραία, εάν το θέμα των Κυριακών το βλέπουμε «κλειστοφοβικά» και δεν δώσουμε το δικαίωμα στον τουρίστα να αγοράσει, θα έχουμε κάνει μια «τρύπα στο νερό».
Η θέση του ΣΕΛΠΕ ποια είναι; Πιστεύετε πως πρέπει τα καταστήματα να είναι ανοιχτά όλες τις Κυριακές του έτους ή μόνο τις προκαθορισμένες 7;
Η θέση του ΣΕΛΠΕ είναι ότι για οποιαδήποτε άλλη εξέλιξη ή ζήτημα που θα προκύψει, θα πρέπει εκ νέου να συζητηθεί με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και να βγει μία απόφαση συλλογική η οποία θα λαμβάνει σαν βάση τις θέσεις του «μέσου όρου». Δεν γίνεται όλες οι συζητήσεις για να χαρακτηριστούν τελικώς δημοκρατικές να συμφωνήσουν όλοι οι εμπλεκόμενοι σε απόλυτο βαθμό. Είναι λογικό και ανθρώπινο ο καθένας να θέλει να διαφυλάξει και να προασπίσει τα συμφέροντά του.
Θα πρέπει να βρούμε έναν τρόπο, οι ίδιοι να αποφασίζουμε με κάποια διαδικασία. Αλλιώς έρχεται σε δεύτερο χρόνο το Υπουργείο να λύσει θέματα που θα πρέπει εμείς, ο χώρος του εμπορίου, να έχουμε λύσει μόνοι μας. Προσωπικά πιστεύω πως η εμπλοκή του Υπουργείου σε αυτά τα ζητήματα δημιουργεί σύγχυση για πολλούς λόγους. Πρέπει να είναι ελεύθερη η αγορά και θα πρέπει να αυτορυθμίζεται με τη συνεργασία όλων των φορέων που κινούνται και δραστηριοποιούνται εντός της.
Πρέπει όμως να τεθούν και διαχωριστικές γραμμές και όρια. Πρέπει να θέσουμε σαφές κανονιστικό πλαίσιο, με την πολιτεία να είναι φυσικά αυτή που θα πρέπει να φροντίσει να βάλει τους κανόνες. Η αγορά, όμως, δεν μπορεί να περιμένει! Πρέπει να λειτουργεί και μόνη της, να αυτορρυθμίζεται!
Πολύς λόγος έγινε και για την πρόταση που διατυπώσατε πρόσφατα αναφορικά με χρήση κάρτας για τις εμπορικές συναλλαγές. Τι ακριβώς περιλαμβάνει αυτή η πρόταση;
Αρχικά θα ήθελα να διευκρινίσω πως το ζήτημα με τη συγκεκριμένη πρόταση είναι λίγο πιο σύνθετο από αυτό που έχει παρουσιαστεί. Η πρόταση αφορά τρεις βασικούς άξονες: το φυσικό κατάστημα, τον καταναλωτή και το κράτος, το οποίο έχει τη μορφή ελεγκτικού μηχανισμού. Το κατάστημα θα πρέπει να εκπληρώνει τρεις βασικές προϋποθέσεις: α) διακίνηση με ηλεκτρονικό τιμολόγιο, β) προαπαιτούμενο επαγγελματικό λογαριασμό με φωσφορίζουσες πράσινες επιταγές χωρίς δικαίωμα οπισθογράφησης και γ) φορολογία επί των αγορών .
Για να συμβούν βέβαια όλα τα παραπάνω θα πρέπει το κατάστημα να είναι συνδεδεμένο ηλεκτρονικά με κάποιο ελεγκτικό κέντρο. Ο πελάτης τώρα από την πλευρά του, με την οποιαδήποτε κάρτα διαθέτει, ακόμη και με μία απλή τραπεζική κάρτα, θα έχει τη δυνατότητα να προαγοράζει ΦΠΑ από την ίδια την τράπεζά του. Στη συνέχεια και κατά την αγορά κάποιου προϊόντος από το κατάστημα θα έχει τη δυνατότητα να πληρώσει το προϊόν αυτό στην τιμή προ ΦΠΑ στον επαγγελματία και από την κάρτα του θα μπορεί να καταβάλει ξεχωριστά το ΦΠΑ.
Το κίνητρο για να μπει σε αυτή τη διαδικασία ο καταναλωτής είναι το ότι θα μπορεί τον ΦΠΑ να τον προαγοράζει σε ποσοστό 19% αντί για το συμβατικό 23%. Από την άλλη και για το κράτος το κέρδος από την εφαρμογή του συστήματος είναι εξίσου μεγάλο. Με αυτό τον τρόπο ο κρατικός μηχανισμός θα έχει τη δυνατότητα να προεισπράττει ΦΠΑ πριν από την εμπλοκή στη διαδικασία ενδιάμεσων με τις γνωστές σήμερα επισφάλειες και απώλειες.
Τι άλλο χρειάζεται για να εφαρμοστεί αυτή η πρόταση;
Χρειάζεται οπωσδήποτε να εφαρμοστεί η άυλη τιμολόγηση ενώ θα πρέπει επιπρόσθετα να γίνει κεντρική ονομαστικοποίηση των ταμειακών αποδείξεων, Με τον τρόπο αυτό θα είναι δυνατός ο άμεσος και αμερόληπτος έλεγχος μίας επαγγελματικής δραστηριότητας από την αρχή μέχρι το τέλος. Λογικά επίσης κάποιος μπορεί να αναρωτηθεί ποιοι άνθρωποι και υπό ποια ιδιότητα θα διεξάγουν τους αναγκαίους ελέγχους στις επιχειρήσεις. Σε αυτό το λογικό ερώτημα ερχόμαστε να προτείνουμε να περάσουν μία συγκεκριμένη εκπαίδευση οι δημόσιοι υπάλληλοι οι οποίοι αναμένεται να τεθούν άμεσα σε εφεδρεία.
Έχετε καταθέσει τη συγκεκριμένη πρόταση στους αρμόδιους;
Τις προτάσεις αυτές τις έχουμε αποστείλει αναλυτικά τόσο στο Υπουργείο Ανάπτυξης όσο και στο Οικονομικών. Έχουμε συζητήσει και εκ του σύνεγγυς και δημόσια και ιδιωτικά. Δεν έχουμε κάποια απάντηση. Προσωπικά δεν ισχυρίζομαι πως το συγκεκριμένο σύστημα είναι το καλύτερο. Το μόνο το οποίο λέμε από την πλευρά μας είναι πως σήμερα ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζουμε την αγορά δεν είναι αποδοτικός για καμία πλευρά.
Μοιραία θα πρέπει να δοκιμαστεί κάτι διαφορετικό. Ας δοκιμάσουμε λοιπόν αυτό το σύστημα. Ας δοκιμαστεί και πιλοτικά στις μεγαλύτερες από τις επιχειρήσεις για αρχή. Εάν δεν αποδώσει, ας διακοπεί.Τουλάχιστον θα μπορέσουμε να έχουμε μία πληρέστερη εικόνα για τις ανάγκες και τις απαιτήσεις της αγοράς.