Συνέντευξη στον ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΟΥΚΑΛΑ
H Άμβυξ Α.Ε., η μεγαλύτερη αμιγώς ελληνική εταιρεία εισαγωγής και διανομής αλκοολούχων ποτών στην Ελλάδα, συμπληρώνει φέτος 100 χρόνια από την ίδρυσή της, το 1917, όταν ο Αλβέρτος Ρεβάχ, μαζί με δύο άλλους συνεργάτες, έστησαν μία μικρή εμπορική/εισαγωγική εταιρεία στη Θεσσαλονίκη, την τότε πρωτεύουσα του εμπορίου της Ελλάδας. Η εταιρεία αυτή εισήγε και εμπορευόταν διάφορα προϊόντα διατροφής, καθώς και ποτά και κρασιά από όλη την Ευρώπη. Έναν αιώνα μετά, έπειτα από μια πορεία γεμάτη προκλήσεις και νέες ευκαιρίες, η Άμβυξ συνεργάζεται πλέον με 20 οίκους, που αντιπροσωπεύουν παγκοσμίως ετήσιο τζίρο πάνω από 80 δισ. ευρώ και διαχειρίζεται 70 και πλέον κορυφαία διεθνή και ελληνικά brands αλκοολούχων ποτών.
Ακόμα και εν μέσω της βαθιάς οικονομικής ύφεσης, από το 2012 έως το 2016, η Άμβυξ σημείωσε +60% αύξηση στον κύκλο των εργασιών της και διπλασίασε το μερίδιο αγοράς της, σε αντίθεση με την πτωτική πορεία του κλάδου. Συγκεκριμένα, αυτή τη στιγμή το μερίδιό της -χάρη και στην ένταξη των σημάτων- ανέρχεται στο 25% ή, με άλλα λόγια, το 1/4 της αγοράς.
O Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, Iσίδωρος Ρεβάχ, και ο Γενικός Διευθυντής της, Γιάννης Αρτινός, μίλησαν στο RetailBusiness για το σημαντικό αυτό ορόσημο για την Άμβυξ, τις δυναμικές επιδόσεις της τα τελευταία χρόνια, τα σχέδια για το μέλλον και το όραμα της κατάκτησης της κορυφής, αλλά και τα κακώς κείμενα στην αγορά των αλκοολούχων ποτών στη χώρα μας, που τα τελευταία χρόνια βιώνει σημαντικές πιέσεις.
Ισίδωρος Ρεβάχ: Δικαίωση ζωής το ορόσημο των 100 χρόνων
H Άμβυξ συμπληρώνει 100 χρόνια πορείας στην ελληνική αγορά. Τι σημαίνει αυτό το ορόσημο για εσάς και την εταιρεία;
Αισθανόμαστε μεγάλη υπερηφάνεια, που μια οικογενειακή επιχείρηση φτάνει να εορτάζει 100 χρόνια ζωής μέσα από δύσκολες και ορισμένες φορές δραματικές ιστορικά συνθήκες, αλλά ταυτόχρονα αισθανόμαστε και μια μεγάλη ευθύνη απέναντι στην ιστορία μας, για να συνεχίσουμε αυτή την πορεία στο χρόνο. Ιδιωτικές επιχειρήσεις που κλείνουν 100 χρόνια ύπαρξης στην Ελλάδα είναι πολύ λίγες. Για εμένα προσωπικά, αυτό το ορόσημο είναι δικαίωση ζωής άλλα και ελπίδα, γιατί και τα παιδιά μας συνεχίζουν με το ίδιο πάθος και άξια το έργο του πατέρα μου και το δικό μου.
Ποιους άλλους σταθμούς στη σημαντική αυτή πορεία θα ξεχωρίζατε σαν ορόσημα; Ποιες στιγμές καθόρισαν τη διαδρομή της Άμβυξ;
Είναι τόσο πολλοί, αλλά θα προσπαθήσω να απαριθμήσω τους πιο σημαντικούς:
1917. Ίδρυση της πρώτης εταιρείας από τον πατέρα μου, Αλβέρτο, στη Θεσσαλονίκη.
1940. Κλείσιμο της επιχείρησης λόγω των διώξεων του ισραηλίτικου στοιχείου από τους Ναζί και αποχώρηση του πατέρα μου από τη Θεσσαλονίκη για να σωθεί, με προορισμό την Αθήνα.
1946. Άνοιγμα στην Αθήνα νέας επιχείρησης από τον πατέρα μου, ο οποίος δεν μπορούσε για ψυχολογικούς λόγους να επιστρέψει στη Θεσσαλονίκη, καθώς είχε χάσει στο ολοκαύτωμα όλη του την οικογένεια, τους φίλους του, τον κόσμο του άλλα και την επιχείρησή του.
1946. Γεννήθηκα και εγώ.
1946 - 1960. Ανάπτυξη της νέας επιχείρησης με αντιπροσωπίες όπως η Moët & Chandon, το Campari, τα ουίσκι Haig και Dimple, το Grant’s, τα βερμούτ Cinzano, τα λικέρ Bols και άλλα, οίκους με τους οποίους είχε σχέση ο πατέρας μου προ-πολεμικά και αντιπροσώπευε στη Θεσσαλονίκη.
1960 - 1967. Ο πατέρας μου αδυνατίζει εμπορικά λόγω υγείας και χάνονται σημαντικές αντιπροσωπίες (Haig - Cinzano - Bols)
1967. O πατέρας μου αποβιώνει και αναλαμβάνω εγώ, με συνεταίρο τον εξάδελφό μου, Μωρίς Ναχμία, με ίδια μερίδια.
1967. Οι μάρκες που έχουν μείνει στο χαρτοφυλάκιο τότε είναι η Moët & Chandon, το Campari, το ουίσκι Long John και κάποιες μικρές άλλες μάρκες.
1976. Ιδρύουμε Α.Ε., την «Άμβυξ».
1984. Εισάγουμε ξανά, μετά από 40 χρόνια, το Perrier. (Φεύγει από την Άμβυξ το 2000 λόγω εξαγοράς της μάρκας από τη Nestlé).
1987. Μπαίνει στην εταιρεία ο υιός Ναχμίας, ο Ρόμπερτ.
1989. Εισάγουμε για πρώτη φόρα την μπίρα Bud (Budweiser) από την Αμερική.
1989. Εισάγουμε και λανσάρουμε στην Ελλάδα τη βότκα Absolut. (Φεύγει από την Άμβυξ το 2009 λόγω εξαγοράς της μάρκας από την Pernod - Ricard).
1995. Παίρνουμε την αποκλειστικότητα των προϊόντων της Jim Beam.
1995. Μετά από 35 χρόνια ξαναπαίρνουμε την αποκλειστικότητα των προϊόντων της Grant’s - Glenfiddich.
1997. Μπαίνει στην εταιρεία ο υιός μου, ο Αλβέρτος.
2009. Με την απώλεια της Absolut εξαγοράζουμε από την Pernod - Ricard τη βότκα Serkova.
2009. Ξεκινάμε να διανέμουμε κρασιά του ελληνικού αμπελώνα, με κυρίαρχο το Κτήμα Άλφα και το Κτήμα Αργυρού/Σαντορίνης.
2010. Μεγαλώνουμε τη συνεργασία μας με την Anheuser-Busch-Inbev και παίρνουμε και τις άλλες μάρκες αυτής της νέας εταιρείας: Stella Artois, Beck’s κ.λπ.
2016. Διακόπτουμε τη σχέση μας μετά από 99 χρόνια με την Campari.
2016. Συνάπτουμε σχέση αποκλειστικής διανομής όλων των προϊόντων της Bacardi-Martini (εκτός από το Bacardi και το Martini το χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνει το ουίσκι Dewars, την βότκα Grey Goose, το Gin Bombay και πολλές άλλες γνωστές μάρκες).
Αυτά είναι για μένα τα κυριότερα ορόσημα για την εταιρεία μας.
Ποια σήματα -είτε ανήκαν στο παρελθόν είτε ανήκουν πλέον στο portfolio σας- έχουν μια ειδική θέση στην καρδιά σας;
Αυτή είναι μια άδικη ερώτηση, γιατί πώς μπορείς να ξεχωρίσεις τη θέση στην καρδιά σου για «τα παιδιά σου»; Όλες οι μάρκες είναι και τους φερόμαστε σαν παιδιά μας.
Αγαπούμε και υποστηρίζουμε όλα τα σήματα που έχουμε.
Ποιο είναι το σχόλιό σας για την αγορά των αλκοολούχων στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή τόσο στο on όσο και στο off trade κομμάτι; Πώς έχει επηρεαστεί από την υπερφορολόγηση στον τομέα;
Από το 2008 και μετά, ο κλάδος των αλκοολούχων ποτών έχει υποστεί μείωση που αγγίζει το 53% στον όγκο που κατέγραφε το 2007.
Η αύξηση των φόρων, του ΕΦΚ κατά 125% και του ΦΠΑ από 19%, σε 21%, σε 23% και τέλος σε 24%, αύξησε τη φορολογική επιβάρυνση που είχε μια φιάλη μέσου ποτού στο ράφι από 50% σε 70% της τιμής του.
Σε συνδυασμό με τη μείωση του μέσου εισοδήματος και την ανάγκη του Έλληνα να μειώσει τις δαπάνες του «κόβοντας» διασκέδαση, εξόδους, αλλά και αγορές μη απολύτως αναγκαίων πραγμάτων, οδηγηθήκαμε σε αυτή τη μείωση του 55% του συνολικού όγκου.
Το on trade, λόγω του ότι ο Έλληνας βγαίνει λιγότερο και όταν βγαίνει σίγουρα καταναλώνει ακόμα λιγότερο, έχει μεγαλύτερο μερίδιο απωλειών από το off trade. Όχι ότι και το off trade δεν έχει απώλειες όγκου.
Συγκεκριμένα, το on trade έχει χάσει το 38% από το μείον 55% και το off trade έχει χάσει το υπόλοιπο 17%, δηλαδή θα μπορούσε να πει κανείς τα 2/3 από την εστίαση και το 1/3 από την κατανάλωση στο σπίτι.
Εμείς σαν κλάδος υποστηρίζουμε ότι μια αποφορολόγηση των προϊόντων μας θα αύξανε τους όγκους και θα απέφερε περισσότερα έσοδα στα δημόσια ταμεία, καθώς έχει αποδειχθεί ότι αυτή η δραματική αύξηση των φόρων, λόγω της μείωσης των όγκων, απέφερε σε φόρους περίπου τα ίδια έσοδα με αυτά του 2008 όταν οι φόροι ήσαν περίπου στο μισό.
Όμως δεν είναι μόνο οι φόροι που χάνονται, έχουν χαθεί άμεσα και έμμεσα (σε παράλληλες δραστηριότητες που έχουν σχέση με την κατανάλωση των ποτών) χιλιάδες θέσεις εργασίας, με σημαντικές οικονομικές απώλειες, που δεν χρειάζεται να τις αναλύσω.
Ποια άλλα κακώς κείμενα υπάρχουν όσον αφορά τα αλκοολούχα και χρήζουν άμεσης επιδιόρθωσης;
Τα μεγάλα προβλήματα που ξεπήδησαν λόγω αυτής της μεγάλης αύξησης των φόρων και των σημαντικών οικονομικών κινήτρων παράνομου κέρδους από τους επιτηδείους, που προσφέρει σαν ευκαιρία αυτή η υπερ-υψηλή φορολογία, είναι:
ν Η παράνομη εισαγωγή (λαθρεμπόριο) μεγάλων ποσοτήτων αλκοολούχων ποτών κυρίως από τη Βουλγαρία, όπου οι φόροι είναι στο 1/5 αυτών που ισχύουν στην Ελλάδα, και κάποιοι αγοράζουν ποτά εκεί (με τον εκεί φόρο) και τα φέρνουν στη χώρα μας, καθώς τα σύνορα είναι της Ε.Ε. και η διέλευση είναι ελεύθερη.
ν Άλλο λαθρεμπόριο από άλλες χώρες, μέσω θαλάσσης, σε containers, όπου τα ποτά έχουν κρυφτεί πίσω από άλλο είδος (π.χ. ξυλεία) και δεν δηλώνονται.
ν Παράνομη παραγωγή επώνυμων ποτών σε μικρά εργαστήρια όπου χρησιμοποιούνται αδειασμένες φιάλες και ξαναγεμίζονται με προϊόν φτιαγμένο εκεί, με όποιον τρόπο μπορεί να φανταστεί ο καθένας, αυτό που λέγαμε παλιά «μπόμπες».
ν Τέλος, πολύ σημαντικό είναι και το θέμα του χύμα τσίπουρου, η κατανάλωση του οποίου έχει εκτιναχτεί σε απίστευτες ποσότητες, και το οποίο παράγεται όχι από τους νόμιμους αποσταγματοποιούς, αλλά από κάποιους οι οποίοι και δεν τηρούν τη νομοθεσία περί παραγωγής «τσίπουρου», και δεν ελέγχονται υγειονομικά, και δεν υπάρχει ιχνιλασιμότητα σε περίπτωση που δημιουργηθεί κάποιο σοβαρό πρόβλημα. Αλλά κυρίως ότι όλες αυτές οι ποσότητες που ξεπερνούν -κατ’ εκτίμηση και των αρχών αλλά και βάσει δικών μας εκτιμήσεων- τα 22.000.000 λίτρα, με απώλειες φόρων για το Δημόσιο που εγγίζουν τα 300 εκατ. ευρώ, αλλά και τη δημιουργία ενός αθέμιτου ανταγωνισμού άνευ προηγουμένου.
Τι επιφυλάσσει το μέλλον για την Άμβυξ; Ποιο είναι το όραμά σας;
Είμαι αισιόδοξος. Πιστεύω ότι η Άμβυξ, που σήμερα είναι στη δεύτερη θέση με βάση τον τζίρο μεταξύ των μεγάλων εταιρειών του κλάδου, με την οργάνωση, την τεχνογνωσία, το πάθος, το χαρτοφυλάκιο και τη στελέχωση που διαθέτει, θα συνεχίσει τη θετική της πορεία και θα προοδεύει συνεχώς.
Το όραμά μου… Είμαι 71 ετών. Είμαι επικεφαλής αυτής της εταιρείας πενήντα χρόνια. Βέβαια, τα τελευταία 15 χρόνια έχω παραδώσει το 90% του έργου στα «παιδιά μας», στον Αλβέρτο και τον Ροβέρτο, και πρόσφατα -με απόφαση να περάσουμε σε professional management- στον Γιάννη Αρτινό.
Αυτό που έχω σαν όνειρο και όραμα είναι να ζήσω για να δω την εταιρεία μας να πιάνει το στόχο της, αυτόν που βάλαμε στο τελευταίο μας συνέδριο, που είναι να γίνει η Νο. 1 εταιρεία του κλάδου!
Γιάννης Αρτινός: Βάζουμε ακόμη πιο στέρεες βάσεις για το μέλλον
Μετά από μια μακρά πορεία στην P&G και στη συνέχεια στη MIG, από το 2016 έχετε ενταχθεί στο δυναμικό της Άμβυξ, με την ανάληψη των καθηκόντων σας να συμπίπτει και με τη μετακίνηση του χαρτοφυλακίου της Bacardi στην εταιρεία. Μπορείτε να μας κάνετε έναν μικρό απολογισμό των όσων έχουν συμβεί στη νέα αυτή εποχή της Άμβυξ μέχρι σήμερα;
Έχοντας τόσο στέρεες εταιρικές βάσεις, στην κυριολεξία ενός αιώνα, η ανάπτυξη της εταιρείας με την προσθήκη του χαρτοφυλακίου της Bacardi ήταν ένα φυσικό επόμενο βήμα. Συνεργαζόμαστε πλέον με 20 οίκους, κάποιοι από αυτούς με παγκόσμια παρουσία και βεληνεκές, που αντιπροσωπεύουν ετήσιο τζίρο πάνω από 80 δισ. ευρώ. Μας έχουν εμπιστευτεί με 70+ brands και 300 διαφορετικά προϊόντα, δημιουργώντας ένα πραγματικά πολύ πλούσιο και διευρυμένο χαρτοφυλάκιο - τόσο σε οριζόντια δομή (δηλαδή με παρουσία σε διαφορετικά product segments) αλλά και σε κάθετη (απευθυνόμενοι σε όλα τα price tiers). Έτσι για να ανταποκριθούμε στις πολύ υψηλές απαιτήσεις, μέσα στην περασμένη χρονιά αλλάξαμε σημαντικά τον τρόπο λειτουργίας μας, υιοθετήσαμε πολλές νέες διαδικασίες, αναπτύξαμε τον οργανισμό και προσθέσαμε νέες δεξιότητες και αναβαθμίσαμε τα συστήματά μας. Θα έλεγε κανείς ότι το 2016 ήταν μια χρονιά πλούσια σε αλλαγές τόσο στο χαρτοφυλάκιο αλλά και στον τρόπο λειτουργίας της Άμβυξ.
Ποια είναι η εικόνα αυτή τη στιγμή στην αγορά των αλκοολούχων; Πώς έχει πληγεί από τη γενικευμένη ύφεση, την υπερφορολόγηση και το -απότοκο αυτών- λαθρεμπόριο;
Δυστυχώς, η αγορά των αλκοολούχων έχει πληγεί σημαντικά, έχοντας χάσει περισσότερο από το 50% της αξίας της μέσα στα τελευταία 10 χρόνια. Ένα μέρος αυτού οφείλεται στο συρρικνωμένο διαθέσιμο εισόδημα του Έλληνα καταναλωτή, αλλά κυρίως στην κρατική υπερφορολόγηση. Για ένα προϊόν 18 ευρώ στο ράφι ενός σούπερ μάρκετ, τα 12 ευρώ πηγαίνουν στο κράτος σαν φόροι (ΕΦΚΟΠ και ΦΠΑ) και από τα υπόλοιπα 6 ευρώ πρέπει να κερδίσει ο λιανέμπορος, ο διανομέας και ο παραγωγός.
Ποια είναι η θέση της Άμβυξ σε αυτό το περιβάλλον; Πώς έκλεισε το 2016 για την εταιρεία και πώς τρέχει μέχρι στιγμής το 2017;
Το 2016 ήταν μια ιδιαίτερα δυναμική χρονιά. Στο σύνολό της η εταιρεία κατέγραψε ανάπτυξη τζίρου +40%, συμπεριλαμβάνοντας και την προσθήκη της Bacardi στο χαρτοφυλάκιό μας. Αλλά και χωρίς αυτό και ίσως εξίσου σημαντικά, στον βασικό κορμό της εταιρείας, δηλαδή σε μια μήλα-με-μήλα σύγκριση, καταγράψαμε ανάπτυξη τζίρου +10%. Δημιουργήσαμε νέα τμήματα και δομές, προσθέσαμε +15% νέες θέσεις εργασίας, φέρνοντας νέες δεξιότητες και ιδέες στον τρόπο λειτουργίας μας, βάζοντας ακόμα πιο στέρεες βάσεις για το μέλλον.
Το 2017, ξεκίνησε εξίσου δυναμικά, καταγράφοντας +45% ανάπτυξη στο πρώτο τετράμηνο του έτους. Μπορώ να πω λοιπόν ότι παρ’ όλες τις πολύ δύσκολες συνθήκες του επιχειρείν στην Ελλάδα, μέχρι στιγμής έχουμε ανταποκριθεί επαξίως.
Ποιο είναι το σχόλιό σας αναφορικά με τις τάσεις συγκέντρωσης και τις αλλαγές που καταγράφονται στην αγορά των σούπερ μάρκετ;
Όπως ήταν αναμενόμενο, και στις αλυσίδες λιανικής ολοκληρώνεται μια διαδικασία συγκέντρωσης, μέσα από εξαγορές και συγχωνεύσεις. Δεν είναι καινούργια ή μοναδική, σας θυμίζω ότι πριν μερικά χρόνια το ίδιο συνέβη με τον τραπεζικό κλάδο. Έτσι και στο λιανεμπόριο υπήρχε υπερβολικός κατακερματισμός της αγοράς και τελικώς οι δυνατότεροι του κλάδου επικρατούν. Είναι μια επώδυνη διαδικασία με πολλές παράπλευρες απώλειες σε θέσεις εργασίας, αλλά οι επιχειρήσεις που παραμένουν, παραμένουν πιο υγιείς και σε πιο στέρεες βάσεις.
Τι περιλαμβάνει ο σχεδιασμός για την επόμενη ημέρα της Άμβυξ; Υπάρχουν κάποια προγραμματισμένα βήματα και επενδύσεις;
Το 2017 διαφαίνεται εξίσου δυναμικό και έχουμε ήδη δρομολογήσει επενδύσεις και στους δύο πιο σημαντικούς πυλώνες της εταιρείας: στο ανθρώπινο δυναμικό και στο χαρτοφυλάκιό μας. Έχουμε ήδη προσθέσει ακόμα ένα +5% σε νέες θέσεις εργασίας (που θα φτάσει στο +10% μέχρι το τέλος του χρόνου) και συνεχίζουμε να συνάπτουμε νέες συνεργασίες, όπως αυτή που ανακοινώσαμε τον Μάρτιο με την τequila Patron, την ταχύτερα αναπτυσσόμενη premium tequila στον κόσμο.
Η Άμβυξ σήμερα
- Moët & Chandon: No1 σαμπάνια με μερίδιο αγοράς +60%
- Dom Perignon: Απόλυτος ηγέτης στις super premium σαμπάνιες
- Grant’s: No2 whisky στην κατηγορία off trade
- Hendrick’s: No1 super premium gin
- Sailor Jerry: No1 spiced rum
- Glenfiddich: No2 premium malt
- Bacardi: No1 rum
- Stella Artois: No3 μπίρα εισαγωγής
- Grey Goose: No2 super premium vodka
- Bombay Sapphire: No2 premium gin
- Serkova: Ηγέτης στην κατηγορία off trade με μερίδιο αγοράς +40%
- Κτήμα Άλφα: Τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα premium ελληνικά κρασιά
- Martini: No1 Vermouth
