Η απόφαση της Gazprom το βράδυ της Παρασκευής να διακόψει επ’ αόριστο τη ροή φυσικού αερίου μέσω του Nord Stream, μετά την τριήμερη συντήρησή του, οδηγεί σε εφιαλτικά σενάρια για νέο ράλι ανόδου των τιμών σε πρωτοφανή επίπεδα.
Η αντίδραση της αγοράς στην ανακοίνωση της ρωσικής εταιρείας θα φανεί με το άνοιγμα του χρηματιστηρίου του Αμστερνταμ το πρωί της Δευτέρας, όπου διαμορφώνεται η τιμή αναφοράς για την Ευρώπη (TTF), με τους αναλυτές να προβλέπουν ότι οι τιμές μπορεί να φθάσουν στα υψηλά επίπεδα του Αυγούστου, δηλαδή πάνω από τα 300 ευρώ η μεγαβατώρα, έως και τα 400 -500 ευρώ.
Ο ενεργειακός αναλυτής της Energy Aspects, James Waddell, δήλωσε ότι «αν οι ροές στο Nord Stream παραμείνουν μηδενικές, τότε το πιο πιθανό είναι να δούμε τιμές στα 400 με 500 ευρώ η μεγαβατώρα», προσθέτοντας ότι «αν δεν έχουμε πολιτική παρέμβαση με υποχρεωτικά μέτρα εξοικονόμησης, ώστε η αγορά να ανταποκριθεί, τότε θα αντιμετωπίσουμε εξωφρενικά υψηλές τιμές». Αν η ροή μέσω στον Nord Stream επανέρχονταν στα επίπεδα των 30 εκατ. κυβικών μέτρων, οι τιμές θα μπορούσαν να κυμαίνονται στα 200 – 300 ευρώ η μεγαβατώρα, σύμφωνα με τον ίδιο .
Σύμφωνα με αναλυτές της Goldman Sachs, οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα μπορούσαν να πλησιάσουν τα υψηλά επίπεδα του Αυγούστου. Η ανακοίνωση της Gazprom «θα ενισχύσει την αβεβαιότητα της αγοράς σχετικά με την ικανότητα της Ευρώπης να διαχειριστεί τα αποθέματά της κατά τη διάρκεια του χειμώνα» και αναμένεται να οδηγήσει «σε σημαντικό ράλι από τη Δευτέρα, πιθανόν στα υψηλά επίπεδα του Αυγούστου», ανέφεραν οι αναλυτές σε έκθεσή τους.
Οι τιμές του φυσικού αερίου μειώθηκαν πολύ την περασμένη εβδομάδα, καθώς τα στοιχεία έδειξαν ότι η Ευρώπη πέτυχε τον στόχο πλήρωσης των αποθηκών δύο μήνες νωρίτερα από τον στόχο. Η αγορά είχε κλείσει την Παρασκευή με μεγάλη μείωση της τάξης του 12% στα 214,6 ευρώ η μεγαβατώρα, μία τιμή που παρέμενε τετραπλάσια από τη συνήθη για αυτή την περίοδο.
Δημοσίευμα του Bloomberg αναφέρει ότι η επιβολή δελτίου στην κατανάλωση ενέργειας αυτό τον χειμώνα στην Ευρώπη έχει αρχίσει πλέον να μοιάζει μια σχεδόν αναπόφευκτη εξέλιξη.
Μπορεί αξιωματούχοι της Γερμανίας να επιχειρούν να καθησυχάσουν λέγοντας πως οι αποθήκες είναι γεμάτες, ωστόσο ο Κλάους Μούλερ, πρόεδρος της ρυθμιστικής αρχής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Δικτύων, προειδοποίησε τον περασμένο μήνα ότι ακόμη και με τις αποθήκες φυσικού αερίου κατά 95% γεμάτες (σ.σ. σήμερα στο 85%), το καύσιμο επαρκεί μόνο για 2-2,5 μήνες ζήτησης εάν η Ρωσία διακόψει τις ροές.
Η Ευρώπη, πάντως, έχει ήδη αρχίσει να προετοιμάζεται για τυχόν ελλείψεις. Πρώτος και βασικός στόχος είναι η μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου κατά 15%, με την επιλογή να τον καταστήσει υποχρεωτικό εάν χρειαστεί, ενώ ήδη έχουν αρχίσει να εξετάζονται μέτρα, τα οποία στο παρελθόν φάνταζαν απίθανα, ενόψει της έκτακτης συνεδρίασης των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ.
Όπως επισημαίνει, ωστόσο, το Bloomberg, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένεται να αντιμετωπίσει τόσες προκλήσεις στον τομέα της ενέργειας τον χειμώνα που έρχεται, που μέχρι και η στήριξή της προς την Ουκρανία μπορεί να δοκιμαστεί. Τα πρώτα... σύννεφα έχουν ήδη φανεί και δεν είναι μόνο ο πληθωρισμός και η εκτόξευση των τιμών του ρεύματος και του φυσικού αερίου. Ηδη κλείνουν βιομηχανίες και το ευρώ διολισθαίνει λόγω της οικονομικής ζημιάς που προκλήθηκε από τον ενεργειακό πόλεμο της Μόσχας.
Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με το διεθνές πρακτορείο, το δελτίο φαίνεται αναπόφευκτο. Και ενώ θα μπορούσε να αποφευχθεί αν όντως μειωνόταν η ζήτηση φυσικού αερίου κατά 15%, για την οποία πιέζει η Ε.Ε., οι κυβερνήσεις έχουν καθυστερήσει μέχρι στιγμής να δράσουν για να μειώσουν την κατανάλωση.
Και παρά την πτώση των τιμών του φυσικού αερίου την περασμένη εβδομάδα, οι τιμές εξακολουθούν να βρίσκονται τέσσερις φορές πάνω από το φυσιολογικό επίπεδο και αναμένεται να εκτιναχθούν τη Δευτέρα μετά την κίνηση της Gazprom. Ασία και Ευρώπη, πάντως, ανταγωνίζονται για το υγροποιημένο φυσικό αέριο και εάν ο χειμώνας είναι ιδιαίτερα κρύος και στις δύο περιοχές, υπάρχει κίνδυνος να εξαντληθεί το αέριο στις ευρωπαϊκές αποθήκες προς το τέλος του χειμώνα, σημειώνει το Bloomberg.
Η Ευρώπη έχει γεμίσει σε ποσοστό 80% τις αποθήκες της φυσικού αερίου, προετοιμαζόμενη για την προοπτική διακοπής των ρωσικών ροών και έχει έτσι ένα απόθεμα ασφαλείας για ένα τμήμα του χειμώνα. Η κατάσταση θα μπορούσε να επιδεινωθεί μόλις μειωθούν τα αποθέματα, ιδιαίτερα καθώς θα οδεύουμε προς το τέλος της περιόδου θέρμανσης ή αν ο χειμώνας είναι πολύ βαρύς. Με αυτά τα δεδομένα οι χώρες της ΕΕ λαμβάνουν μέτρα για την ανακούφιση των πολιτών.
Η ρυθμιστική αρχή ενέργειας της Γερμανίας δήλωσε το Σάββατο ότι τα επίπεδα αποθήκευσης έχουν φτάσει το 84,5%. Η Ολλανδία δήλωσε την Παρασκευή ότι θα επιτύχει τον στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την πλήρωση των χώρων αποθήκευσης φυσικού αερίου στο 80% της χωρητικότητας ήδη από την επόμενη εβδομάδα.