Η ΕΕ αποφάσισε να αναθεωρήσει τους κανόνες του εταιρικού δικαίου προκειμένου να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της ψηφιακής εποχής. Στόχος είναι να επιτευχθεί μεγαλύτερη αποδοτικότητα, διαφάνεια και ασφάλεια δικαίου μέσω της χρήσης ψηφιακών εργαλείων. Η ρουμανική Προεδρία του Συμβουλίου κατέληξε σήμερα σε προσωρινή συμφωνία με αντιπροσώπους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με σχέδιο οδηγίας που θα διευκολύνει και θα προαγάγει τη χρήση επιγραμμικών λύσεων στις επαφές των επιχειρήσεων με τις δημόσιες αρχές καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους.
Οι νέοι κανόνες διασφαλίζουν ότι:
- οι εταιρίες μπορούν να καταχωρίζουν εταιρίες περιορισμένης ευθύνης, να συγκροτούν νέα υποκαταστήματα και να υποβάλλουν στο μητρώο επιχειρήσεων έγγραφα για τις εταιρείες και τα υποκαταστήματά τους εξ ολοκλήρου ηλεκτρονικά,
- διατίθενται στο διαδίκτυο υποδείγματα και πληροφορίες σχετικά με τις εθνικές απαιτήσεις, σε γλώσσα ευρέως κατανοητή από την πλειονότητα των διασυνοριακών χρηστών,
- οι κανόνες σχετικά με τα τέλη για τις ηλεκτρονικές διατυπώσεις είναι διαφανείς και εφαρμόζονται κατά τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις,
- τα τέλη για την ηλεκτρονική καταχώριση των εταιρειών δεν υπερβαίνουν τις συνολικές δαπάνες οι οποίες βαρύνουν το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος,
- ισχύει η αρχή «μόνον άπαξ», σύμφωνα με την οποία η εταιρεία πρέπει να υποβάλλει τις ίδιες πληροφορίες στις δημόσιες αρχές μόνο μία φορά,
- τα έγγραφα που υποβάλλονται από εταιρείες αποθηκεύονται και ανταλλάσσονται από τα εθνικά μητρώα σε μηχανικά αναγνώσιμη μορφή και με δυνατότητα αναζήτησης,
- διατίθενται δωρεάν από τα μητρώα επιχειρήσεων περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις εταιρείες σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Συγχρόνως, η οδηγία ορίζει τις απαραίτητες διασφαλίσεις έναντι της απάτης και των καταχρήσεων στις ηλεκτρονικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου της ταυτότητας και της δικαιοπρακτικής ικανότητας των ατόμων που συνιστούν την εταιρεία και της δυνατότητας να απαιτείται η φυσική παρουσία ενώπιον αρμόδιας αρχής. Στην οδηγία διατηρείται η συμμετοχή συμβολαιογράφων ή δικηγόρων στις διαδικασίες εταιρικού δικαίου, εφόσον οι διαδικασίες αυτές μπορούν να διεκπεραιωθούν πλήρως ηλεκτρονικά. Προβλέπεται επίσης η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ κρατών μελών για τα έκπτωτα διευθυντικά στελέχη με στόχο την αποφυγή δόλιας συμπεριφοράς.
Η οδηγία δεν εναρμονίζει τις ουσιαστικές απαιτήσεις για τη σύσταση εταιρειών και την επιχειρηματική δραστηριότητα στην ΕΕ.
Η ΕΕ αποφάσισε να αναθεωρήσει τους κανόνες του εταιρικού δικαίου προκειμένου να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της ψηφιακής εποχής. Στόχος είναι να επιτευχθεί μεγαλύτερη αποδοτικότητα, διαφάνεια και ασφάλεια δικαίου μέσω της χρήσης ψηφιακών εργαλείων. Η ρουμανική Προεδρία του Συμβουλίου κατέληξε σήμερα σε προσωρινή συμφωνία με αντιπροσώπους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με σχέδιο οδηγίας που θα διευκολύνει και θα προαγάγει τη χρήση επιγραμμικών λύσεων στις επαφές των επιχειρήσεων με τις δημόσιες αρχές καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους.
Οι νέοι κανόνες διασφαλίζουν ότι:
- οι εταιρίες μπορούν να καταχωρίζουν εταιρίες περιορισμένης ευθύνης, να συγκροτούν νέα υποκαταστήματα και να υποβάλλουν στο μητρώο επιχειρήσεων έγγραφα για τις εταιρείες και τα υποκαταστήματά τους εξ ολοκλήρου ηλεκτρονικά,
- διατίθενται στο διαδίκτυο υποδείγματα και πληροφορίες σχετικά με τις εθνικές απαιτήσεις, σε γλώσσα ευρέως κατανοητή από την πλειονότητα των διασυνοριακών χρηστών,
- οι κανόνες σχετικά με τα τέλη για τις ηλεκτρονικές διατυπώσεις είναι διαφανείς και εφαρμόζονται κατά τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις,
- τα τέλη για την ηλεκτρονική καταχώριση των εταιρειών δεν υπερβαίνουν τις συνολικές δαπάνες οι οποίες βαρύνουν το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος,
- ισχύει η αρχή «μόνον άπαξ», σύμφωνα με την οποία η εταιρεία πρέπει να υποβάλλει τις ίδιες πληροφορίες στις δημόσιες αρχές μόνο μία φορά,
- τα έγγραφα που υποβάλλονται από εταιρείες αποθηκεύονται και ανταλλάσσονται από τα εθνικά μητρώα σε μηχανικά αναγνώσιμη μορφή και με δυνατότητα αναζήτησης,
- διατίθενται δωρεάν από τα μητρώα επιχειρήσεων περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις εταιρείες σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Συγχρόνως, η οδηγία ορίζει τις απαραίτητες διασφαλίσεις έναντι της απάτης και των καταχρήσεων στις ηλεκτρονικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου της ταυτότητας και της δικαιοπρακτικής ικανότητας των ατόμων που συνιστούν την εταιρεία και της δυνατότητας να απαιτείται η φυσική παρουσία ενώπιον αρμόδιας αρχής. Στην οδηγία διατηρείται η συμμετοχή συμβολαιογράφων ή δικηγόρων στις διαδικασίες εταιρικού δικαίου, εφόσον οι διαδικασίες αυτές μπορούν να διεκπεραιωθούν πλήρως ηλεκτρονικά. Προβλέπεται επίσης η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ κρατών μελών για τα έκπτωτα διευθυντικά στελέχη με στόχο την αποφυγή δόλιας συμπεριφοράς.
Η οδηγία δεν εναρμονίζει τις ουσιαστικές απαιτήσεις για τη σύσταση εταιρειών και την επιχειρηματική δραστηριότητα στην ΕΕ.
Επόμενα στάδια
Το προσωρινώς συμφωνηθέν κείμενο θα πρέπει στη συνέχεια να εγκριθεί από τα αρμόδια όργανα των δύο θεσμικών οργάνων. Κατόπιν τούτου θα εκδοθεί τυπικά μετά από τη συνήθη εξέταση του κειμένου από τους γλωσσομαθείς νομικούς.
Ιστορικό
Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η Επιτροπή, υπάρχουν περίπου 24 εκατομμύρια εταιρείες στην ΕΕ, εκ των οποίων κατά προσέγγιση το 80 % είναι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης. Περίπου το 98-99 % των εταιρειών περιορισμένης ευθύνης είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες θα επωφεληθούν αμεσότερα από τις εν λόγω βελτιώσεις.
Η προτεινόμενη οδηγία συμπληρώνει τους υφιστάμενους κανόνες για το εταιρικό δίκαιο της ΕΕ όπως κωδικοποιήθηκαν στην οδηγία (ΕΕ) 2017/1132. Πρόκειται για μία από τις δύο προτάσεις που υπέβαλε η Επιτροπή τον Απρίλιο 2018 για τον εκσυγχρονισμό του εταιρικού δικαίου της ΕΕ. Αποτελεί εξάλλου ακρογωνιαίο λίθο για τον προσφάτως εκδοθέντα κανονισμό για την ενιαία ψηφιακή πύλη που διευκολύνει την αλληλεπίδραση των πολιτών, των επιχειρήσεων και των αρμοδίων αρχών, παρέχοντας πρόσβαση σε επιγραμμικές λύσεις.