Καθώς στις 7 Αυγούστου αρχίζει να ισχύει η πρώτη δέσμη κυρώσεων των ΗΠΑ που επιβλήθηκαν εκ νέου κατά του Ιράν, τίθεται σε ισχύ η επικαιροποιημένη νομοθεσία θωράκισης, έτσι ώστε να μετριαστούν τα αποτελέσματα των κυρώσεων για τα συμφέροντα των επιχειρήσεων της ΕΕ που διατηρούν νόμιμες επιχειρηματικές δραστηριότητες στο Ιράν.
Η επικαιροποιημένη νομοθεσία θωράκισης αποτελεί μέρος της στήριξης που παρέχει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη συνέχιση της πλήρους και αποτελεσματικής εφαρμογής του κοινού ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης (ΚΟΣΔ) - δηλαδή της συμφωνίας με το Ιράν για τα πυρηνικά, κυρίως μέσω της στήριξης του εμπορίου και των οικονομικών σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και του Ιράν, οι οποίες εξομαλύνθηκαν μετά την άρση των κυρώσεων ως αποτέλεσμα του ΚΟΣΔ.
Η διαδικασία επικαιροποίησης της νομοθεσίας θωράκισης κινήθηκε από την Επιτροπή στις 6 Ιουνίου 2018, και συνίσταται στην προσθήκη, στο πεδίο εφαρμογής της σχετικής νομοθετικής πράξης, των εξωεδαφικών κυρώσεων τις οποίες επιβάλλουν εκ νέου οι ΗΠΑ στο Ιράν. Ακολούθησε περίοδος ελέγχου δύο μηνών από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Καθώς δεν διατυπώθηκε καμία αντίρρηση, η επικαιροποίηση θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα και θα τεθεί σε ισχύ στις 7 Αυγούστου.
Περισσότερα για τη νομοθεσία θωράκισης
Η νομοθεσία θωράκισης επιτρέπει στις ενωσιακές επιχειρήσεις να αποζημιώνονται για ζημίες που προκαλούν φυσικά ή νομικά πρόσωπα λόγω της εφαρμογής των εξωεδαφικών κυρώσεων των ΗΠΑ και ακυρώνει τα αποτελέσματα στην ΕΕ των αλλοδαπών δικαστικών αποφάσεων που βασίζονται σε αυτές τις κυρώσεις. Επίσης, απαγορεύει σε φυσικά και νομικά πρόσωπα της ΕΕ να συμμορφώνονται με τις εν λόγω κυρώσεις, εκτός εάν λάβουν κατ' εξαίρεση άδεια από την Επιτροπή, σε περίπτωση που η μη συμμόρφωσή τους βλάπτει σοβαρά τα συμφέροντά τους ή τα συμφέροντα της Ένωσης. Οι άδειες αυτές θα χορηγούνται σύμφωνα με τα κριτήρια που θα εκδοθούν επίσης στις 7 Αυγούστου.
Για να υποστηριχθούν οι ενωσιακές εταιρείες κατά την εφαρμογή της νομοθεσίας θωράκισης, η Επιτροπή θα δημοσιεύσει επίσης επεξηγηματικό σημείωμα για να διευκολύνει την κατανόηση των σχετικών νομικών πράξεων.
Επόμενα βήματα
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευτεί απολύτως για τη σταθερή, πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή του ΚΟΣΔ, υπό την προϋπόθεση ότι και το Ιράν θα τηρεί τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει σε σχέση με τα πυρηνικά. Η άρση των κυρώσεων σε σχέση με τα πυρηνικά που επιτρέπει την εξομάλυνση των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων με το Ιράν αποτελεί ουσιώδες μέρος του ΚΟΣΔ. Ταυτόχρονα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επίσης δεσμευτεί να διατηρήσει τη συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες εξακολουθούν να είναι βασικός εταίρος και σύμμαχός της.
Εκτός από το παραπάνω μέτρο, η ΕΕ εργάζεται, σε στενή συνεργασία με τα οικεία κράτη μέλη και τους λοιπούς εταίρους, για συγκεκριμένα μέτρα που αποσκοπούν στη διατήρηση της συνεργασίας με το Ιράν σε σημαντικούς οικονομικούς τομείς, ιδίως στον τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό τομέα, στο εμπόριο και τις επενδύσεις, το πετρέλαιο και τις μεταφορές.
Ιστορικό
Στις 8 Μαΐου ο Πρόεδρος Τραμπ αποφάσισε την αποχώρηση των ΗΠΑ από το κοινό ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης (ΚΟΣΔ) και την επαναφορά όλων των κυρώσεων που είχαν προηγουμένως αρθεί στο πλαίσιο της εν λόγω συμφωνίας. Η εκ νέου επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ θα αρχίσει να ισχύει ύστερα από μεταβατική περίοδο 90 ημερών (μέχρι τις 6 Αυγούστου 2018) για ορισμένες κυρώσεις και 180 ημερών (μέχρι τις 4 Νοεμβρίου 2018) για άλλες.
Στις 18 Μαΐου η Επιτροπή έλαβε μια σειρά από μέτρα για τη διαφύλαξη των συμφερόντων των ευρωπαϊκών εταιρειών που επενδύουν στο Ιράν και για να δοθεί η δυνατότητα στην ΕΤΕπ να χρηματοδοτεί δραστηριότητες στο Ιράν, γεγονός που αποδεικνύει τη δέσμευση της ΕΕ όσον αφορά το ΚΟΣΔ.
Στις 6 Ιουνίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την επικαιροποίηση της νομοθεσίας θωράκισης και της εντολής εξωτερικού δανεισμού της ΕΤΕπ, οι οποίες θα αρχίσουν να ισχύουν στις 7 Αυγούστου, αφότου παρέλθει δίμηνη περίοδος για τη διατύπωση τυχόν αντιρρήσεων.
Στις 6 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε στη Βιέννη, σε υπουργικό επίπεδο, συνεδρίαση της κοινής επιτροπής του ΚΟΣΔ, στην οποία συμμετείχαν η ΕΕ, οι E3 (Γαλλία, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο), η Ρωσία, η Κίνα και το Ιράν, υπό την προεδρία της Ύπατης Εκπροσώπου/Αντιπροέδρου κ. Φεντερίκα Μογκερίνι. Όλα τα υπόλοιπα μέρη της συμφωνίας επανέλαβαν τη δέσμευσή τους για την πλήρη και συνεχή εφαρμογή της συμφωνίας σχετικά με τα πυρηνικά. Υποστήριξαν τις πρόσφατες προσπάθειες για τη διατήρηση της εξομάλυνσης των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων με το Ιράν και επίσης σημείωσαν τις προσπάθειες της ΕΕ να επικαιροποιήσει τη νομοθεσία θωράκισης με σκοπό την προστασία των ενωσιακών εταιρειών.