Την κατανομή των κονδυλίων των έως 32 δισ. ευρώ που αναλογούν στη χώρα μας μέσα από επιδοτήσεις και δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ περιλαμβάνουν τα νομικά κείμενα που οδεύουν προς το Ευρωκοινοβούλιο μετά τη συμφωνία που επιτεύχθηκε την προηγούμενη Παρασκευή σε επίπεδο Συμβουλίου. Σύμφωνα με τον νεότερο πίνακα κατανομής, η αναλογία επιδοτήσεων και δανείων είναι θετική για τα ελληνικά συμφέροντα. Αναλογούν δηλαδή έως 19,3 δισ. ευρώ επιδοτήσεων, ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί να προέλθει από δάνεια τα οποία μπορεί να ζητήσει (αν επιθυμεί) η Αθήνα.
Ωστόσο, σύμφωνα με το capital.gr, όλο το ποσό των 19,3 δισ. ευρώ δεν είναι ακόμα δεδομένο. Ούτε για την Ελλάδα, ούτε για τα υπόλοιπα κράτη. Και τούτο διότι πανευρωπαϊκά συνεχίζει να ισχύει η συμφωνία να διατεθεί το 70% του ποσού (δηλαδή τα 13,518 δισ. ευρώ) έως το τέλος του 2022.
Η κλείδα κατανομής στην περίπτωση της Ελλάδος αντιστοιχεί στο 5,77% των κονδυλίων. Δηλαδή είναι ένα ποσοστό υψηλότερο από τη συμβολή της χώρας στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ, καθώς προσμετρούνται παράγοντες όπως η μέση ανεργία 2015-2019, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας και η υστέρησή του από το μέσο κοινοτικό.
Το ζήτημα είναι πως για το υπόλοιπο 30% των επιδοτήσεων (δηλαδή θεωρητικά για τα υπόλοιπα περίπου 5,8 δισ. ευρώ που θα μπορεί να λάβει η χώρα έως το τέλος του 2023), θα υπολογιστεί ως αξία με βάση τις αναπτυξιακές επιδόσεις από δω και στο εξής.
Δηλαδή με βάση το πόση ήταν η πραγματική πτώση του ΑΕΠ φέτος, ποια θα είναι η συνολική πτώση φέτος και το 2021 κλπ. Με βάση απολογιστικά στοιχεία που θα είναι διαθέσιμα έως και τον Ιούνιο του 2022.
Τότε θα γίνει ο τελευταίος "λογαριασμός". Αν λοιπόν η εκτίμηση της ελληνικής κυβέρνησης για ταχύτερο ρυθμό ανάκαμψης αποδειχθεί αληθής, τότε το συνολικό ποσό της επιδότησης μπορεί να περιοριστεί σε κάτι παραπάνω από 18 δις ευρώ, όπως εξηγούν αρμόδια στελέχη του οικονομικού επιτελείου.
Τα αγκάθια στη συμφωνία
Σε κάθε περίπτωση, η ίδια η συμφωνία δεν έχει κλειδώσει οριστικά. Και τούτο αφού απαιτείται σύμφωνη γνώμη του Ευρωκοινοβουλίου, αλλά και των κρατών-μελών.
Επιπλέον, όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, αυτό που έχει πιο μεγάλη σημασία είναι η έγκαιρη προετοιμασία. Και τούτο καθώς στη συμβιβαστική αυτή απόφαση υπάρχουν οφέλη αλλά και πολλά δύσκολα σημεία τα οποία συνδέονται, όπως έγραφε το Capital.gr με τους αυστηρούς όρους εφαρμογής του Σχεδίου Ανάκαμψης που θα πρέπει να καταθέσει η Ελληνική πλευρά μετά τις 15 Οκτωβρίου (όπως και όλα τα κράτη).
Αναλυτικά, η απόφαση για τα νομικά κείμενα του νέου Ταμείου Ανάκαμψης (RRF) σε σχέση με τα κείμενα που ήταν μέχρι στιγμής γνωστά, δηλαδή με τις κατευθυντήριες γραμμές που ανακοινώθηκαν σχεδόν έναν μήνα πριν (εξειδικεύοντας τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής του Ιουλίου) δίνει το δικαίωμα να υπολογισθεί η προκαταβολή που περιμένει η χώρα από το 100% των κονδυλίων και όχι από το 70% που είχε προταθεί. Δηλαδή το δεύτερο 3μηνο του 2021 μπορούν να έρθουν έως 3,2 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, προβλέπει και την αυστηρή σύνδεση των υπόλοιπων 10 δόσεων (ανά 6μηνο και έως το τέλος του 2026) όχι μόνο με τις δαπάνες για έργα (όπως δηλαδή ισχύει με το ΕΣΠΑ), αλλά και με την πιστή υλοποίηση "προπαιτούμενων" και ορόσημων που συνδέονται με τις επενδύσεις. Οι δόσεις θα εκταμιεύονται στα κράτη - μέλη με προϋπόθεση "την ικανοποιητική εκπλήρωση των σχετικών ορόσημων και των στόχων που θα περιλαμβάνονται" στα εθνικά σχέδια.
Πριν από την έκδοση απόφασης από την Επιτροπή που θα επιτρέπει την εκταμίευση της δόσης, θα απαιτείται και γνωμοδότηση από την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή (EFC) για την "ικανοποιητική εκπλήρωση ορόσημων και στόχων". Επίσης παραμένει το δικαίωμα άσκησης βέτο από ένα ή περισσότερα κράτη - μέλη που "θεωρούν ότι υπάρχουν σοβαρές αποκλίσεις από την ικανοποιητική εκπλήρωση των σχετικών ορόσημων και στόχων".
Σημειώνεται επίσης πως επιβεβαιώθηκε ο στόχος τουλάχιστον το 37% της κατανομής να αφορά στην πράσινη και το 20% στην ψηφιακή μετάβαση, η επιλεξιμότητα μέτρων που άρχισαν από την 1η Φεβρουαρίου 2020.