Σύμφωνα με το βασικό της σενάριο, προβλέπει μερική ανάκαμψη το 2021 καθώς οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί θα μειωθούν σταδιακά φέτος, αλλά αυτή η προοπτική είναι πολύ αβέβαιη. Εάν ο τουρισμός βιώσει άλλη μια χαμένη χρονιά, η ζημία στις οικονομίες των μεσογειακών χωρών θα διευρύνει το χάσμα του ΑΕΠ με τις βασικές χώρες της ευρωζώνης, όπως προειδοποιεί και αναμεταδίδει το capital.gr.
Ο τουριστικός τομέας ήταν από αυτούς που χτυπήθηκαν το περισσότερο από το σοκ της πανδημίας, σημειώνει ο οίκος, με τις αφίξεις τουριστών στις χώρες της Μεσογείου να μειώνονται κατά 60% -80% ετησίως το 2020. Η δραστηριότητα ανέκαμψε εν μέρει κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού 2020 καθώς μειώθηκαν ορισμένοι περιορισμοί. Αν και η δραστηριότητα ανέκαμψε κάπως το καλοκαίρι του 2020, η κατάρρευση του τουρισμού συνέβαλε σε τεράστιες μειώσεις του ΑΕΠ, κατά 8% -11% στην Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα το 2020, τη στιγμή που η μέση μείωση της ευρωζώνης ήταν στο 6,8%.
Η Oxford Economics αναμένει πως το επίπεδο του τουρισμού το καλοκαίρι του 2021 θα είναι παρόμοιο ή υψηλότερο από αυτό του περασμένου έτους. Ο τουρισμός θα συνεχίσει να υποστηρίζεται από ένα ισχυρότερο από το συνηθισμένο εγχώριο μερίδιο των ταξιδιωτών, καθώς οι διεθνείς περιορισμοί θα είναι οι τελευταίοι που θα αρθούν και οι τουρίστες θα παραμείνουν απρόθυμοι να ταξιδέψουν στο εξωτερικό. Ωστόσο, ο οίκος δεν αναμένει την πλήρη ανάκαμψη των εξαγωγών τν υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένου του τουρισμού, να βρεθεί στα προ πανδημίας επίπεδα έως τουλάχιστον στις αρχές του 2023.
Περαιτέρω καθυστερήσεις στην παραγωγή και διανομή εμβολίων, καθώς και η εξάπλωση πιο μεταδοτικών μεταλλάξεων δημιουργούν μεγάλους κινδύνους στο βασικό της σενάριο για την πορεία των χωρών της Μεσογείου, όπως επισημαίνει. Αναμένει μια περισσότερο σταδιακή ανάκαμψη εάν ο διεθνής τουρισμός το 2021 είναι παρόμοιος με τον προηγούμενο χρόνο, με το αντίκτυπο στο ΑΕΠ αν παραμένει αρνητικό. Σε αυτό το αρνητικό σενάριο, οι οικονομικές επιπτώσεις θα ήταν πολύ ελαφριές για την Ιταλία, αλλά θα αφαιρούσαν 1% από το ΑΕΠ της Ισπανίας και της Πορτογαλίας και 6% από ΑΕΠ της Ελλάδας.
Πώς θα μοιάζει η ανάκαμψη του τουρισμού στις χώρες του Νότου
Πιο αναλυτικά, σε ότι αφορά το 2021, η Oxford Economics επισημαίνει πως αναμένει κάποια ανάκαμψη στην τουριστική δραστηριότητα από τα τέλη του β’ τριμήνου και στις αρχές του γ’ τριμήνου, καθώς οι περιορισμοί θα μειώνονται σταδιακά, επιτρέποντας την κινητικότητα να αυξηθεί, αλλά οι προοπτικές ανάκαμψης για τον τουριστικό τομέα παραμένουν θολές. Σύμφωνα με την υπηρεσία τουρισμού της Oxford Economics, αναμένεται σημαντική ετήσια αύξηση των διεθνών αφίξεων στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του 2021, οι οποίες είναι πολύ σημαντικές για τις χώρες της Μεσογείου, αλλά οι συνολικές διανυκτερεύσεις στην περιοχή θα συνεχίσουν να παραμένουν περισσότερο από 30% χαμηλότερες από τα επίπεδα του 2019.
Η εμπιστοσύνη στις βιομηχανίες στέγασης και ταξιδιών στην περιοχή της Μεσογείου ανέκαμψε μόνο εν μέρει κατά τη διάρκεια του περασμένου καλοκαιριού λόγω μειωμένων ποσοστών μετάδοσης του κορονοϊού, αλλά στη συνέχεια η κατάσταση επιδεινώθηκε ξανά λόγω περαιτέρω εξάπλωσης του ιού και της γενικής κατάστασης της υγείας. Η διαθεσιμότητα των εμβολίων έδωσε σαφή ώθηση στην εμπιστοσύνη στα τέλη του 2020, αλλά οι αρχικές καθυστερήσεις στην παραγωγή και τη διανομή οδήγησαν σε αργή διάθεση εμβολίων σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Ο οίκος εκτιμά πως η ψυχολογία" των ταξιδιωτών θα χρειαστεί χρόνο για να αποκατασταθεί πλήρως, καθώς οι τρέχοντες ταξιδιωτικοί περιορισμοί έχουν επεκταθεί και η αβεβαιότητα σχετικά με τη μελλοντική κατάσταση της οικονομίας παραμένει υψηλή. Η αναμενόμενη ζήτηση για διαμονή τους επόμενους τρεις μήνες βελτιώνεται αργά μετά τη δεύτερη ετήσια πτώση που καταγράφηκε τον Νοέμβριο και τον νέο γύρο lockdown που εφαρμόστηκε στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Η ενίσχυση της εμπιστοσύνης από μια ομαλότερη διανομή εμβολίων και οι βελτιωμένες συνθήκες υγείας θα αποτελέσουν βασικό στοιχείο για την οικονομική ανάκαμψη των χωρών της Μεσογείου, ιδίως σε ότι αφορά των τουρισμό, όπως επισημαίνει. Το επίπεδο των περιορισμών και των αντιλήψεων των ταξιδιωτών σχετικά με τα εγχώρια και τα διεθνή ταξίδια θα διαμορφώσει την ανάκαμψη του κλάδου.
Κατά την O.E τα εγχώρια ταξίδια είναι αυτά που θα ανακάμψουν πρώτα και θα στηρίξουν το σύνολο του κλάδου. Παρόλο που η Ιταλία είναι λιγότερο πιθανό να αντιμετωπίσει μεγάλη πτώση στον εγχώριο τουρισμό (με βαθμολογία δείκτη ανθεκτικότητας άνω του μέσου όρου), υπάρχει περιορισμένο περιθώριο για ταχύτερη εγχώρια ανάπτυξη καθώς οι κάτοικοι έχουν ήδη μεγάλη τάση για εσωτερικά ταξίδια. Οι κάτοικοι της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Ελλάδας έχουν επίσης περιορισμένα περιθώρια να στραφούν σε εσωτερικά ταξίδια, με αποτέλεσμα μια πιο δύσκολη προοπτική για τον εγχώριο κλάδο γενικότερα, τονίζει η Oxford Economics.
Όπως καταλήγει ο οίκος, ο ρυθμός και η κλίμακα της ανάκαμψης στον τουριστικό τομέα εξαρτώνται από τον εκτεταμένο εμβολιασμό, ο οποίος δεν αναμένεται μέχρι το καλοκαίρι του 2021 το νωρίτερο. Αναμένει κάποια βελτίωση της ταξιδιωτικής δραστηριότητας αυτό το καλοκαίρι και προς τα τέλη του 2021, σε σχέση με το 2020, αλλά η πλήρης ανάκαμψη στα προ πανδημίας επίπεδα θα χρειαστεί τουλάχιστον ένα ακόμη ολόκληρο έτος για να επιτευχθεί. Επιπλέον, τα εσωτερικά και διεθνή ταξίδια θα βιώσουν διαφορετικούς ρυθμούς ανάκαμψης. Η εγχώρια ταξιδιωτική ζήτηση θα αυξηθεί νωρίτερα καθώς οι εσωτερικοί περιορισμοί θα αρθούν πρώτοι, ενώ τα διεθνή ταξίδια θα χρειαστούν χρόνο για να ανακάμψουν και θα παραμείνουν πολύ συνδεδεμένα με το αποτέλεσμα των εκστρατειών εμβολιασμού και των ταξιδιωτικών περιορισμών.