Πρόσφατη έρευνα που αφορά στον βραχυπρόθεσμο δανεισμό επιχειρήσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες δείχνει πως στο «κόκκινο» βρίσκονται κυρίως δανειολήπτες, ιδιοκτήτες επιχειρήσεων franchise.
Η συγκεκριμένη έρευνα έχει βάθος και συνέπεια καθώς διεξάγεται σε ετήσια βάση από το 2007 μέχρι και το 2013 και περιλαμβάνει ένα μεγάλο φάσμα επιχειρήσεων που έχουν προστρέξει στο τραπεζικό σύστημα για χρηματοδότηση. Υπογραμμίζεται πως η συγκεκριμένη έρευνα γίνεται για λογαριασμό της Wall street Journal.
Υποτίθεται πως η μέθοδος franchise είναι ένας εύκολος και όχι και τόσο «επικίνδυνος» δρόμος για κάποιον να ανοίξει τη δική του επιχείρηση κάτω από την «ομπρέλα» ενός επώνυμου, μεγάλου και κυρίως κερδοφόρου brand. Τα στοιχεία τελικώς όμως δείχνουν πως είναι ίσως μία εξαιρετικά ριψοκίνδυνη κατάσταση.
Τα αίτια…
Σύμφωνα με την έρευνα ένας ιδιώτης για να αποκτήσει δικαιώματα χρήσης ενός brandname με τη μέθοδο του franchise πρέπει να καταβάλει αρχικά ένα αρκετά σεβαστό ποσό για να αποκτήσει την «ταμπέλα». Στις ΗΠΑ το ποσό αυτό εκκινεί από τα 50.000 δολάρια. Για το ποσό αυτό είναι αδύνατο να δανειστεί από κάποιο τραπεζικό ίδρυμα και λόγο της κρίσης αλλά και λόγο της επισφάλειας που κρύβει το εγχείρημα (ναι η χρυσή εποχή του franchise «κατακρημνίστηκε» μαζί με την κρίση). Για το λόγο αυτό θα πρέπει να καταβάλει το αρχικό ποσό από ίδια κεφάλαια, στοιχείο το οποίο σαφώς αποδυναμώνει και μάλιστα σημαντικά την μετέπειτα επενδυτική του δύναμη. Έχοντας καταβάλει ένα αξιοσέβαστο ποσό για brand name και απαιτούμενες από τον «συνεργάτη» υποδομές, ο δικαιούχος έχει ένα κατάστημα, επώνυμο μεν χωρίς τον απαραίτητο αριθμό εργαζομένων δε… και αυτό γιατί δεν έχει αρκετά (σύμφωνα με την έρευνα) κεφάλαια για να στηρίξει την ιδεατή λειτουργία της επιχείρησης. Όταν η επιχείρηση αρχίσει να λειτουργεί, έστω και με λιγότερο από το απαιτούμενο προσωπικό, ο ιδιοκτήτης-διαχειριστής-συνεργάτης-θύμα μπορεί με τρόμο να ανακαλύψει πως η επιλογή επιχείρησης και barnd που έχει κάνει είναι λανθασμένη είτε για το χώρο είτε για το χρόνο… τότε είναι σαφές πως η κατρακύλα θα ξεκινήσει και σε άλλα επίπεδα… Ο ιδιοκτήτης είτε θα στραφεί στον δανεισμό από τράπεζα με τη μορφή επενδυτικού δανείου, είτε θα επιλέξει να στηρίξει την επιχείρηση με όποια μέσα έχει… Όταν μία επιχείρηση franchise όμως δεν «πιάνει» τους στόχους που έχει ο «συνεργάτης»- «μητρική» θέσει τότε η τελευταία διατηρεί το δικαίωμα να πουλήσει τη συγκεκριμένη επιχείρηση σε άλλον διαθέσιμο «συνεργάτη» και μάλιστα σε πολύ χαμηλή τιμή. Υπάρχει δηλαδή το ενδεχόμενο να βρεθεί ο αρχικός επενδυτής με χασούρα πολλών χιλιάδων ευρώ και μεγάλο δανεισμό μετά από 2 χρόνια κυριολεκτικά στο δρόμο…
Οι εξαιρέσεις
Είναι σαφές πως το σύστημα των franchisees δεν έχει μόνο αρνητικά… Πώς θα μπορούσε άλλωστε αφού χωρίς αμφιβολία υπήρξε αλλά και υπάρχει και μεγάλο κομμάτι συνεργατών οι οποίοι βρίσκονται σε διαρκώς ανοδική πορεία. Αυτό που έχει πάντως σημασία είναι οι ίδιες οι επιχειρήσεις στο μεγαλύτερο μέρος τους να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο βλέπουν τους επενδυτές και συνεργάτες τους. Θα πρέπει να κάνουν οι ίδιες την επιλογή αλλά με γνώμονα όχι το fee αγοράς του brand αλλά την ικανότητα του συνεργάτη να αναπτύξει το brand και την επιχείρηση που θα αναλάβει. Ήδη η Dominos εφαρμόζει ένα τέτοιου τύπου σύστημα στο οποίο υποχρεώνει τους εν δυνάμει αυριανούς συνεργάτες της να υπάρξουν για διάστημα ενός έτους υπεύθυνοι ενός καταστήματός της. Σε περίπτωση που σε αυτό το χρονικό διάστημα τα καταφέρουν με τις απαιτήσεις της εταιρείας αλλά παράλληλα και οι ίδιοι κατανοήσουν τις ακριβείς ανάγκες της δουλειάς τότε το deal επιτυγχάνεται με χαμηλότερο fee και λιγότερο ρίσκο.