Σημαντικές ήταν οι αλλαγές στην ασφαλιστική αγορά το 2021, που προέκυψαν από τη συγκέντρωση του κλάδου -κυρίως στις ασφάλειες ζωής- μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων αλλά και από την αύξηση πωλήσεων επενδυτικών προϊόντων, τη μείωση ασφαλιστικών προϊόντων με ρήτρες συµµετοχής των ασφαλισµένων στα κέρδη, λόγω του περιβάλλοντος χαµηλών επιτοκίων καθώς και τη θωράκιση των επιχειρήσεων απέναντι σε μια ενδεχόμενη αύξηση των επιτοκίων που θα προκαλούσε αλυσιδωτές αντιδράσεις.
Μέσα σε αυτό το ρευστό περιβάλλον και αμέσως μετά τη σχεδόν 10ετή οικονομική κρίση και τη 2ετή πανδημία του κορονοϊού, ο ασφαλιστικός κλάδος βγαίνει ενισχυμένος, καθώς έχει ήδη αξιολογηθεί θετικά ως προς την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας ενώ την ίδια στιγμή αρχίζει να προσαρμόζεται στις τεχνολογικές επιταγές της εποχής και στην αντιµετώπιση των κινδύνων από την κλιµατική αλλαγή.
Η Ελλάδα και η ασφαλιστική κουλτούρα
Στην Ελλάδα, οι καταναλωτές άργησαν συγκριτικά με την υπόλοιπη Ευρώπη να αποκτήσουν ασφαλιστική συνείδηση. Πέρα από την υποχρέωση ασφάλισης αυτοκινήτου, ελάχιστοι κατέφευγαν στη σύναψη ασφαλιστηρίων ζωής ή κατοικίας καθώς αφενός δεν υπήρχε η αντίστοιχη κουλτούρα και αφετέρου, η οικονομική κρίση και το μειωμένο εισόδημα των πολιτών δεν άφηνε περιθώρια σε ποικίλες δράσεις πρόληψης.
Η ασφάλιση ζωής ή περιουσίας είναι μια αρκετά διαδεδομένη πρακτική στον προηγμένο κόσμο καθώς με ελάχιστο κόστος, δημιουργεί μια αίσθηση σιγουριάς ενώ παράλληλα αποτελεί και μια σημαντική «ανάσα» για τον καταναλωτή την στιγμή που έχει μεγάλη ανάγκη από ρευστότητα.
Ωστόσο, το σύστημα υγείας της χώρας που επλήγη σφόδρα από την πολυετή οικονομική κρίση υποβαθμίζοντας αισθητά τις παροχές του, οδήγησε πολλούς Έλληνες στη σύναψη ασφαλιστηρίων ζωής και υγείας, προκειμένου να έχουν πρόσβαση σε ιδιωτικά νοσοκομεία με έμπειρο ιατρικό προσωπικό και υψηλού επιπέδου παροχές.
Αντίστοιχα, φθορές και ανυπολόγιστες ζημιές που προέκυψαν από σφοδρά κύματα κακοκαιρίας ή καταστροφικές πυρκαγιές, ώθησαν πολλούς Έλληνες να ασφαλίσουν πέρα από τα οχήματα και τα σπίτια τους προκειμένου να αποζημιωθούν έγκαιρα σε περίπτωση που η κλιματική κρίση χτυπήσει και τη δική τους πόρτα.
Η κλιματική αλλαγή δίνει ώθηση στον κλάδο
Έρευνες αποκαλύπτουν πως καθώς το κόστος από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα είναι ιδιαίτερα υψηλό, με τη συχνότητα και τη σφοδρότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων να αυξάνονται διαρκώς, η ιδιωτική ασφάλεια ως «ασπίδα» απέναντι στις φυσικές καταστροφές θα γνωρίζει σημαντική αύξηση. Η ασφάλιση από φυσικές καταστροφές ως µηχανισµός µεταφοράς κινδύνου για την απορρόφηση ζηµιών που σχετίζονται µε την κλιµατική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές, θα αποτελέσει προτεραιότητα δίνοντας ώθηση στον κλάδο τα επόμενα χρόνια.
Στο πλαίσιο αυτό, σημαντική είναι και η διασφάλιση της φερεγγυότητας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων µε τη βελτίωση του επιπέδου ικανοποίησης των πελατών και της εν γένει αξιοπιστίας της ασφαλιστικής αγοράς. Καθώς η προστασία του καταναλωτή-ασφαλισµένου αποτελεί τον πυρήνα του εποπτικού θεσµικού πλαισίου, η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ εταιρειών και πελατών αποτελεί προτεραιότητα.
Θετικό πρόσημο στην αγορά το 2021
Το 2021, ήταν μια θετική χρονιά για την ασφαλιστική αγορά με την παραγωγή ασφαλίστρων στις ασφαλίσεις ζωής να «κλείνει» στα 2,4 δισ. ευρώ, αισθητά αυξημένη (κατά 15%) από το 2020. Από το ποσό αυτό, 1 δισ. ευρώ συνδέεται µε επενδύσεις, ποσοστό 42% επί των συνολικών ακαθάριστων εγγεγραµµένων ασφαλίστρων δραστηριοτήτων ζωής, έναντι 31% το 2020, καταγράφοντας σηµαντική αύξηση (56%). Τα ασφάλιστρα των δραστηριοτήτων ασφαλίσεων κατά ζηµιών ανήλθαν την ίδια περίοδο σε 2,1 δισ. ευρώ, αυξηµένα κατά 4% συγκριτικά µε το προηγούµενο έτος. Από το ποσό αυτό, σηµαντικότερα µερίδια αντιπροσωπεύουν οι ασφαλίσεις αστικής ευθύνης χερσαίων οχηµάτων (34%), οι ασφαλίσεις πυρός (20%) και οι ασφαλίσεις νοσοκοµειακών εξόδων (16%), µε αντίστοιχες µεταβολές ασφαλίστρων έναντι του προηγούµενου έτους κατά -2%, +5% και +6%. Το 2021, οι επισυµβάσες αποζηµιώσεις ανήλθαν σε 1,6 δισ. ευρώ για τις ασφαλίσεις ζωής και σε 0,7 δισ. ευρώ για τις ασφαλίσεις κατά ζηµιών, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 18% και 9% αντίστοιχα.
Μελετώντας ως δείγμα 34 ασφαλιστικές επιχειρήσεις, που ήταν ενεργές στην Ελλάδα το 2020, προκύπτουν τα εξής: η παραγωγή ασφαλίστρων για το 2020 ανήλθε στα 3,940 δισ. ευρώ. Αυξητική τάση στην παραγωγή ασφαλίστρων το 2020/2019 παρουσίασαν 19 εταιρείες, ενώ µειωµένη 15 εταιρείες. Τα συνολικά κέρδη προ φόρων παρουσίασαν αύξηση κατά 22,73% την ίδια περίοδο και ανήλθαν στα 436,89 εκατ. ευρώ. Το γενικό σύνολο ενεργητικού το 2020 ενισχύθηκε κατά 5,39% σε σχέση µε το 2019, και διαµορφώθηκε στα 20,065 δισ. ευρώ. Άνοδο κατά 9,35% κατέγραψε το σύνολο ιδίων κεφαλαίων και ανήλθε στα 4,527 δισ. ευρώ το 2020. Οι ασφαλιστικές προβλέψεις που σχηµατίστηκαν για το 2020 ανήλθαν στα 12,513 δισ. ευρώ, αυξηµένες κατά 3,70% συγκριτικά µε το 2019.